W Polsce w ciągu roku produkuje się ponad 300 tysięcy ton elektroodpadów. Mimo tego wiele osób wciąż nie wie, czym są elektrośmieci i gdzie powinno się je oddawać. W rezultacie, do standardowych pojemników na śmieci razem z organicznymi odpadkami czy zużytymi chusteczkami, trafiają również zepsute klub przestarzałe urządzenia elektryczne, co jest bardzo szkodliwe dla środowiska naturalnego.
Czym są elektrośmieci?
Z pewnością każdy z nas słyszał pojęcie elektrośmieci. Niestety nie każdy wie, do jakich urządzeń ta nazwa się odnosi. Nieznajomość tego pojęcia stwarza problemy związane z segregowaniem śmieci. Tymczasem elektroodpady odnoszą się do bardzo szerokiej grupy produktów. W uproszczeniu możemy powiedzieć, że są to wszystkie urządzenia zasilane energią elektryczną, bateriami lub akumulatorami. Tak więc do elektrośmieci zaliczymy między innymi:
- duże i małe urządzenia AGD, np. lodówki, kuchenki, zmywarki, czajniki elektryczne, golarki lokówki czy suszarki do włosów,
- sprzęty multimedialne i telekomunikacyjne, a więc laptopy, drukarki, telefony stacjonarne, smartfony czy smartwatche,
- urządzenia pomiarowe, takie jak mierniki, stacje pogody, ciśnieniomierze,
- urządzenia sportowe wymagające zasilania,
- zabawki elektryczne, np. kolejki czy samochodziki zasilane bateryjnie,
- zużyte baterie i akumulatory.
Dlaczego elektrośmieci szkodzą?
W większości gospodarstw domowych w Polsce segreguje się śmieci: papier, plastik, szkło czy metal. Segregacji wymagają również elektrośmieci, które powinny być oddawane do specjalnie wyznaczonych punktów odbioru. Nie powinno się ich składować w piwnicach, garażach czy na strychach, a już z pewnością pod żadnym pozorem nie wolno wyrzucać elektrośmieci do lasów, przydrożnych rowów czy pod stawy.
Elektroodpady składają się bowiem z elementów, które zawierają w sobie niebezpieczne pierwiastki, np. kadm, rtęć, ołów czy freon. Wyrzucenie elektrośmieci w niedozwolonym miejscu jest więc zagrożeniem nie tylko dla środowiska, ale również dla zdrowia zwierząt i ludzi. Szkodliwe pierwiastki dostają się bowiem do gleb, wód gruntowych i roślin, stwarzając realne niebezpieczeństwo dla naszego zdrowia. Właśnie dlatego tak ważna jest ich odpowiednia segregacja.
Elektrośmieci w dużym stopniu przyczyniają się do niszczenia naszej planety. Dobrym przykładem jest tutaj freon, który znajduje się w lodówkach, chłodziarkach, zamrażarkach, klimatyzacjach czy innych urządzeniach chłodniczych. Jest on bardzo szkodliwy, ponieważ powiększa dziurę ozonową i przyczynia się do powstawania efektu cieplarnianego.
Elektrośmieci - co z nimi zrobić?
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, ze względu na środowisko naturalne i nasze zdrowie, elektrośmieci powinny być segregowane, podobnie jak inne śmieci. Praktycznie w każdym mieście znajduje się punkt odbioru elektrośmieci, do którego bez problemu możemy zanieść uszkodzony telewizor czy niesprawną golarkę.
Zbiórkę elektrośmieci prowadzi również zakład komunalny. Wystarczy więc zapoznać się z harmonogramem wywozu tych odpadów.
Na mocy ustawy również sklepy sprzedające elektronikę i urządzenia AGD, są zobligowane do bezpłatnego odbioru zużytych urządzeń. Działa to jednak w ten sposób, że sklep odbierze od nas zepsutą lodówkę, jeśli kupimy w nim nową lodówkę. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie z perspektywy klienta, który nie musi martwić się o transport tak gabarytowego urządzenia.
Na czym polega recykling elektrośmieci?
Wszystkie elektroodpady trafiają do przedsiębiorstw. które zajmują się ich recyklingiem lub utylizacją. Elektrośmieci poddawane są różnym procesom fizycznym, między innymi separacji czy obróbce. Część z nich podlega utylizacji, ale niektóre elementy są wykorzystywane do produkcji innych przedmiotów, np. srebro, złoto czy platyna pozyskana z telefonów komórkowych jest wykorzystywana do produkcji instrumentów muzycznych.