Wielu z nas prowadzi po prostu bardzo niehigieniczny tryb życia, który negatywnie wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, w tym również układu odpornościowego. Możemy znacznie go wzmocnić i uchronić się przed infekcjami, zmieniając w prosty sposób swoje codzienne nawyki. Pomocne będą zalecenia starożytnej ajurwedy, która podpowiada, jak poprawić funkcjonowanie systemu odpornościowego i nie dać się wirusom. Wprowadzając kilka zmian do swojej diety, sposobu oczyszczania ciała, aktywności fizycznej i nastawienia psychicznego, możemy znacząco poprawić swoje zdrowie i samopoczucie. Sprawdź, jakie są ajurwedyjskie sposoby na poprawę odporności organizmu.
1. Odżywianie
To, co jemy i pijemy, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Duże ilości tłuszczów nasyconych, cukry, chemiczne słodziki, dania gotowe, sztuczne dodatki do żywności, napoje gazowane - wszystko to negatywnie wpływa na działanie systemu odpornościowego, a także sprzyja stanom zapalnym w organizmie.
Aby zachować pełnię zdrowia, trzeba dostarczać sobie codziennie witamin, minerałów i enzymów pochodzących ze zdrowej nieprzetworzonej żywności. Dieta na odporność powinna zawierać dużo owoców, warzyw, produkty pełnoziarniste, białko pochodzenia roślinnego, zdrowe tłuszcze roślinne, a także zioła i przyprawy o działaniu antywirusowym, antybakteryjnym, przeciwzapalnym i wzmacniającym.
Również to, w jaki sposób przygotowujemy posiłki i jak je konsumujemy, ma ogromne znaczenie.
W kwestii spożywania posiłków i napojów warto zwrócić szczególną uwagę na następujące aspekty:
- posiłki
Postarajmy się jadać regularnie, najlepiej codziennie o tych samych porach. Przerwy pomiędzy posiłkami nie powinny wynosić więcej niż 6 godzin. Koniecznie jadajmy śniadania i to najlepiej ciepłe z dodatkiem rozgrzewających przypraw takich jak imbir. Ostatni posiłek wieczorny najlepiej spożywać na minimum 3 godziny przed snem, aby nie obciążał on nadmiernie naszego układu pokarmowego w nocy.
W swoim codziennym jadłospisie skupmy się na wykorzystywaniu regionalnych produktów sezonowych. W Polsce jesienią i zimą jedzmy jabłka, gruszki, śliwki, ziemniaki, marchew, kapustę, buraki, zdrowe i smaczne kiszonki, dania z grochem, fasolą, kaszę jaglaną, gryczaną i jęczmienną, a także płatki owsiane.
Unikajmy produktów mocno przetworzonych takich jak dania gotowe w torebkach, dania z puszek i słoików, fast food.
W okresie przeziębień i grypy starajmy się, aby większość z naszych posiłków była ciepła, rozgrzewająca. Dzięki temu układ pokarmowy będzie pracować lepiej, co przełoży się wyraźnie na poprawę zdrowia i samopoczucia. Gdy Agni, czyli ogień trawienny będzie silny, wówczas unikniemy gromadzenia się w organizmie nadmiaru toksyn, co pozytywnie wpłynie na odporność.
- zioła
Okres jesieni, zimy oraz przesilenia wiosennego to świetny czas na stosowanie leczniczych i wzmacniających odporność ziół i przypraw. Sięgajmy więc jak najczęściej po imbir, cynamon, kardamon, kumin, czy czarnuszkę.
Warto też popijać ziółka. Może to być nasza swojska mięta lub rumianek, ale warto także wypróbować himalajską herbatkę poprawiającą odporność. Zrobimy ją, mieszając w równych proporcjach imbir, cynamon, kolendrę, lukrecję, anyż i kminek. Łyżeczkę ziół zalewamy wrzątkiem i zaparzamy przez 15 minut pod przykryciem.
Polecamy smaczne herbaty Yogi Tea będące mieszankami ziół i przypraw w oparciu o unikalne receptury ajurwedyjskie.
Zbawienny wpływ na nasze zdrowie będzie mieć również przyjmowanie naturalnych preparatów wzmacniających organizm zawierających takie ajurwedyjskie zioła jak Neem, Amla, Aswaghanda, Chyawanprash.
2. Czyszczenie języka, płukanie ust olejem, jala neti, płukanie gardła wodą z solą oraz nasya
Zapobieganie infekcjom to również odpowiednia higiena. W ajurwedzie przykłada się bardzo dużą wagę do dbania o czystość jamy ustnej oraz górnych dróg oddechowych.
Poranną sesję oczyszczającą powinniśmy zacząć do wyczyszczenia języka, ponieważ przez noc gromadzą się na nim toksyny w postaci białego lub żółtego osadu. Usuniemy go specjalną skrobaczką wykonaną ze stali szlachetnej lub miedzi. Po jej użyciu przepłuczmy usta wodą.
Kolejny krok to ssanie oleju. Łyżeczkę oleju kokosowego, sezamowego lub słonecznikowego bierzemy do buzi i płuczemy nim intensywnie usta intensywnie przez co najmniej 3-5 minut (maksymalnie do 15). Zużyty olej wypluwamy do toalety i dokładnie myjemy zęby, najlepiej ajurwedyjską naturalną pastą do zębów zawierającą takie składniki jak goździki, trawa cytrynowa, cynamon, rozmaryn czy lukrecja.
Następnie płuczemy nos i zatoki wodą z solą za pomocą przyrządu o nazwie neti pot. Metoda ta nazywa się jala neti i znana jest od tysięcy lat. Pozwala ona oczyścić górne drogi oddechowe z wirusów, bakterii, toksyn i nadmiaru śluzu, który może w nich zalegać. Do płukania wykorzystujemy letni roztwór soli fizjologicznej, który sporządzimy, dodając do szklanki wody ¼ łyżeczki soli kamiennej, morskiej lub himalajskiej.
Takim samy roztworem soli płuczemy na koniec również gardło oraz całą jamę ustną.
Po zakończeniu zabiegów higienicznych warto także wykonać zakrapianie nosa olejem, znane jako nasya. W tym celu do każdej dziurki nosa wpuszczamy 2-3 krople oleju sezamowego, z gorczycy lub oliwy z oliwek. Zapobiegnie to namnażaniu się drobnoustrojów w naszych drogach oddechowych, a także nawilży śluzówkę nosa.
3. Szczotkowanie ciała i Abhyanga
Szczotkowanie ciała na sucho to bardzo przyjemny i korzystny dla zdrowia rytuał. Wykonujmy go każdego ranka przez kilka minut. Okrągłą szczotką z włosia tampico Agawy masujemy całe ciało. Wykonujemy ruchy w kierunku do serca. Taki masaż pobudzi krążenie krwi oraz limfy, co usprawni wydalanie toksyn z organizmu i przyczyni się do poprawy odporności. Ponadto regularne szczotkowanie złuszczy zrogowaciały naskórek, pomoże pozbyć się obrzęków, rozstępów, cellulitu i innych niedoskonałości skóry.
Zobacz: szczotki do masażu
Do poprawy naszego samopoczucia przyczyni się również masaż ciała ciepłym olejem sezamowym. Abhyanga pomoże się rozgrzać, poprawić krążenie, usunąć z organizmu substancje toksyczne i ukoić nerwy.
4. Pranajama
Ćwiczenia oddechowe mają szczególne znaczenie dla naszego zdrowia. To właśnie z oddechem usuwamy z ustroju mnóstwo substancji szkodliwych. Proste ćwiczenia oddechowe pozytywnie wpływają na pojemność płuc i zdrowie całych dróg oddechowych.
Ćwiczenie, które warto wykonywać każdego poranka to oddychanie naprzemienne, czyli surja bhedana. Aby je wykonać, siadamy z wyprostowanym kręgosłupem, a następnie podnosimy prawą dłoń do twarzy. Palce wskazujący i środkowy opieramy na czole pomiędzy oczyma a serdecznym i małym zamykamy lewą dziurkę od nosa. Bierzemy wdech prawą dziurką, licząc do czterech, po czym zamykamy ją kciukiem i wstrzymujemy oddech na 4 sekundy, a odsłaniamy lewą dziurkę, którą robimy wydech, również licząc do czterech. Następnie całość powtarzamy na drugą stronę, czyli robimy wdech lewą dziurką nosa, wstrzymujemy na chwilę powietrze i robimy wydech prawą. Taką serię oddechów powtarzamy od kilku do kilkunastu razy.
Po kilku tygodniach ćwiczeń zmieniamy nieco rytm oddechów tak, aby wdech i wydech trwały po 8 sekund, a przerwa pomiędzy nimi 4 sekundy. Gdy wykonujemy to ćwiczenie już kilka miesięcy, warto również przerwę oddechową wydłużyć do 8 sekund.
5. Joga
Joga wpływa pozytywnie na wszystkie funkcje naszego organizmu, w tym również odporność. Usprawnia krążenie krwi i limfy, poprawia wydajność układu oddechowego, a także istotnie redukuje stres, który ma zgubny wpływ na działanie systemu immunologicznego.
Do ćwiczeń jogi będziemy potrzebować jedynie maty, odrobiny miejsca i własnego ciała. Najlepiej ćwiczyć pod okiem doświadczonego instruktora w szkole jogi. Jeśli nie jest to możliwe stacjonarnie, wówczas warto skorzystać z zajęć grupowych lub indywidualnych online, które oferuje wielu instruktorów. Takie rozwiązanie pozwoli nam ćwiczyć spokojnie w zaciszu własnego domu o najdogodniejszej dla nas porze.
Choć każdy rodzaj jogi wpływa korzystnie na odporność, to są pewne pozycje, które są szczególnie polecane w okresie przeziębień. Należą do nich na przykład pozycja psa z głową w dół, pozycja wielbłąda, pług czy świeca. Poprośmy naszego nauczyciela o ułożenie dla nas specjalnej sekwencji asan dedykowanej właśnie wzmocnieniu odporności organizmu.
6. Medytacja
Wyciszenie umysłu, spokój wewnętrzny i poczucie harmonii są ogromnie ważne dla naszego zdrowia. Pomagają uporać się ze stresem, który bardzo negatywnie wpływa na odporność. Regularne praktykowanie medytacji sprawi również, że będziemy bardziej pozytywnie podejście do życia i przestaniemy odczuwać lęk. Pamiętajmy, że w sytuacji, gdy zachowujemy nasze nastawienie psychiczne, ma ogromny wpływ na przebieg choroby oraz długość jej trwania.
Zamiast wiec snuć negatywne scenariusze i tonąć w obawach o swoje zdrowie, lepiej poświęcić czas na uspokojenie umysłu.
Medytacja nie jest trudna. Zacznij powoli, na początek od kilku minut dziennie, docelowo zwiększając jej długość do 20-30 minut. Wystarczy, że usiądziesz spokojnie z wyprostowanym kręgosłupem, rozluźnisz się i zamkniesz oczy. Możesz medytować w ciszy, skupiając się wyłącznie na swoim oddechu lub włączyć spojoną nastrojową muzykę. Bardzo pomocne mogą okazać się również sesje medytacji prowadzonych, które bez problemu znajdziesz w Internecie.
Pamiętajmy, że nasze zdrowie leży w naszych rękach. Mamy ogromny wpływ na kondycję naszego organizmu i sprawność funkcjonowania układu odpornościowego. Poprzez zdrowy tryb życia, na który składa się odżywianie, aktywność fizyczna, oraz higiena ciała i umysłu możemy znacząco poprawić swoje zdrowie i samopoczucie, co pozwoli przejść przez sezon przeziębień w dobrej formie.
Bibliografia:
Miller L, Miller B. Ajurweda i aromaterapia. Zielone Wydawnictwo, Kraków 2016, ISBN 978-83-65852-01-4.
Welsch Claudia Dr. The Four Qualities of Effective Physicians: Practical Ayurvedic Wisdom for Modern Physicians by Claudia Welch. Wyd. Jessica Kingsley Publishers, Singing Dragon, London 2017, ISBN 978-18-4819-339-0.
Niedaszkowski Bartosz Joga i ajurweda. Przewodnik dla współczesnego człowieka. Wyd. Glaktyka, Łódź 2018, ISBN 978-83-7579-409-0.
B. K. S. Iyengar, Yoga the path to holistic health. DK Publishing, New York 2008, ISBN 978-0-7566-3362-2.
